DDA czyli dorosłe dziecko alkoholika. Syndrom DDA opisywany jest jako zespół cech osobowości, które kształtują się w dziecku (a później w dorosłej osobie) na skutek dorastania w rodzinie, w której przynajmniej jedno z rodziców było uzależnione od alkoholu. Wiele osób z taką rodzinną przeszłością boryka się z licznymi problemami dotyczącymi przeżywania siebie, innych osób, specyficznego sposobu podejmowania decyzji.
Często w rozmowach z pacjentami problem alkoholowy w rodzinie jest bardzo jasny, świadomy, a jednocześnie takie osoby usilnie zaprzeczają, że alkoholizm matki czy ojca wpłynął (i dalej wpływa) negatywnie na już dorosłe dziecko. Poza mechanizmem obronnym, jakim jest zaprzeczanie, osoby z syndromem DDA stosują także obrony w postaci racjonalizowania, fantazjowania, wyparcia. Mają tendencje do skrajnego przeżywania i reagowania na to, co sie dzieje wokół, często same mają skłonności do nadużywania alkoholu, wybierają partnerów z problemem alkoholowym.
Syndrom DDA to nie tylko problemy dotyczące stricte obszaru alkoholowego, ale przede wszystkim to styl funkcjonowania nabyty w bardzo trudnych warunkach wychowania. Dziecko dorastające z uzależnionym rodzicem to dziecko, które musiało nauczyć się radzić w dwóch rzeczywistościach, wstydzące się swojej sytuacji, wyczekujące najgorszych wydarzeń, ukrywające problem rodzinny przed zewnętrznym światem, biorące odpowiedzialność za sytuację, czujące się winne z powodu poczucia bezradności.
Terapia pacjentów z syndromem DDA kierowana jest do osób, u które zauważają u siebie:
problemy emocjonalne:
problemy w relacjach z innymi ludźmi:
Należy także pamiętać, iż osoby z syndromem DDA prezentują także zaburzenia osobowości, najczęściej osobowość histrioniczną, zależną lub unikającą.
Terapia osób z syndromem DDA prowadzona jest w sposób indywidualny lub grupowy przez terapeutę uzależnień, jest terapią krótkoterminową, trwa około 1-2 lata. Bywa tak, że po terapii u specjalisty od uzależnień pacjent będzie wymagał pogłębionej terapii z zakresu leczenia osobowości.
Terapia DDA jest to głównie pomoc dotycząca nazwania i uporządkowania określonych przeżyć związanych z trudną sytuacją z dzieciństwa, szerszego zrozumienia tej sytuacji, odbarczenia z poczucia winy i ponoszenia odpowiedzialności za emocje i decyzje innych osób, podniesienia satysfakcji z życia. Podobnie jak w przypadku terapii innych zaburzeń, terapia syndromu DDA to proces, czyli wymaga zaangażowania emocjonalnego i czasowego.
Badania pokazują, iż psychoterapia DDA daje wiele korzyści, z których najważniejsze to:
Należy pamiętać, że każda terapia daje korzyści przede wszystkim wtedy, gdy pacjent ma motywację do leczenia, gdy jest gotów na taką formę pomocy. Czasem przed podjęciem psychoterapii wglądowej warto skonsultować się z terapeutą lub terapeutą uzależnień w zakresie wyboru odpowiedniej formy terapii. Często zdarza się, że osoby z syndromem DDA podejmują terapię wglądową (długoterminową), co także daje pozytywne rezultaty. Cżesto także pacjenoi po przebytej krótkoterminowej terapii DDA potrzebują i szukają psychoterapeuty, z którym będą mogli przepracować głębsze problemy osobowościowe. W tej sytuacji istotna jest współpraca specjalistów zajmujących się różnymi obszarami dotyczącymi problematyki pacjenta, aby poprzez kompleksowość zapewnić jak najlepsza pomoc.
Warto podjąć terapię DDA zwłaszcza w momencie, gdy problem alkoholowy lub tematyka z tego właśnie obszaru zaczyna dominować. Nierzadko osoby z syndromem DDA same powoli zaczynają wchodzić na drogę uzależnienia (od alkoholu, hazardu, narkotyków). Gdy pacjenci trafiają do psychoterapeuty w momencie, kiedy sami nie mają pewności odnośnie własnego uzależnienia, wtedy psychoterapeuta prosi o konsultację u terapeuty uzależnień, aby odpowiednio ocenić stan psychiczny danej osoby. Zwykle taka pomoc ma pierszeństwo, gdyż prowadzenie terapii wglądowej z osobą, która jest na granicy uzależnienia (lub jest uzależniona) jest zdecydowanie utrudniona, a wręcz niemożliwa.